تکنيک DEMATEL :  

تکنيک DEMATEL مخفف عبارت Decision Making Trial And Evaluation است. تکنيک ديمتل توسط Fonetla و Gabus به سال 1971 ارائه شد. تکنيک ديمتل که از انواع روش‌هاي تصميم‌گيري بر اساس مقايسه‌هاي زوجي است، با بهره‌مندي از قضاوت خبرگان در استخراج عوامل يک سيستم و ساختاردهي نظام‌مند به آنها با بکارگيري اصول نظريه گراف‌ها، ساختاري سلسله‌مراتبي از عوامل موجود در سيستم همراه با روابط تاثير و تاثر متقابل ارائه مي‌دهد، بگونه‌اي که شدت اثر روابط مذکور را به صورت امتياز عددي معين مي‌کند. روش ديمتل جهت شناسايي و بررسي رابطه متقابل بين معيارها و ساختن نگاشت روابط شبكه به كار گرفته مي‌شود. از آنجا كه گراف هاي جهت دار روابط عناصر يك سيستم را بهتر مي توانند نشان دهند، لذا تکنيک DEMATEL مبتني بر نمودارهايي است كه مي تواند عوامل درگير را به دو گروه علت و معلول تقسيم نمايد و رابطه ميان آن ها را به صورت يك مدل ساختاري قابل درك درآورد. کنيک ديمتل عموماً برای بررسی مسائل بسیار پیچیده جهانی به‌وجود آمد. دیمتل نیز برای ساختاردهی به یک دنباله از اطلاعات مفروض کاربرد دارد. به‌طوریکه شدت ارتباطات را به‌صورت امتیازدهی مورد بررسی قرار داده، بازخورها توأم با اهمیت آنها را تجسس نموده و روابط انتقال ناپذیر را می‌پذیرد.

1- در نظرگرفتن ارتباطات متقابل؛ مزيت اين روش نسبت به تكنيك تحليل شبكه اي، روشني و شفافيت آن در انعكاس ارتباطات متقابل ميان مجموع هي وسيعي از اجزاء مي باشد. به طوري كه متخصصان قادرند با تسلط بيشتري به بيان نظرات خود در رابطه با اثرات (جهت و شدت اثرات) ميان عوامل بپردازند. لازم به ذكر است كه ماتريس حاصله از تكنيك دي متل (ماتريس ارتباطات داخلي)، در واقع تشكيل دهنده ي بخشي از سوپرماتريس است به عبارتي، تكنيك دي متل به طور مستقل عمل نميكند بلكه به عنوان زير سيستمي از سيستم بزرگتري چون ANP است.

2  ساختاردهي به عوامل پيچيده در قالب گرو ههاي علت و معلولي. اين مورد يكي از مهمترين كاركردها و يكي از مهم ترين دلايل كاربرد فراوان آن در فرايندهاي حل مسئله است.  بدين صورت كه با تقسيم بندي مجموعه ي وسيعي از عوامل پيچيده در قالب گروه هاي علت معلولي، تصميم گيرنده را در شرايط مناسب تري از درك روابط قرار مي دهد. اين موضوع سبب شناخت بيشتري از جايگاه عوامل و نقشي كه در جريان تاثيرگذاري متقابل دارند، مي‌شود.

پنج مرحله براي انجام تکنيک ديمتل شناسائي کرده‌اند:

۱- تشکيل ماتريس ارتباط مستقيم (M) : زمانيکه از ديگاه چندنفر استفاده مي‌شود از ميانگين ساده نظرات استفاده مي‌شود و M را تشکيل مي‌دهيم.

۲- نرمال کردن ماتريس ارتباط مستقيم N = K* :

که در اين فرمول k به صورت زير محاسبه مي‌شود. ابتدا جمه تمامي سطرها و ستون‌ها محاسبه مي‌شود. معکوس بزرگترين عدد سطر و ستون k را تشکيل مي‌دهد.

۳- محاسبه ماتريس ارتباط کامل :

۴- ايجاد نمودار علي: causal diagram

- جمع عناصر هر سطر (D) براي هر عامل نشانگر ميزان تاثيرگذاري آن عامل بر ساير عامل‌هاي سيستم است. (ميزان تاثير گذاري متغيرها(

- جمع عناصر ستون (R) براي هر عامل نشانگر ميزان تاثيرپذري آن عامل از ساير عامل هاي سيستم است. (ميزان تاثيرپذيري متغيرها)

- بنابراين بردار افقي (D + R) ميزان تاثير و تاثر عامل مورد نظر در سيستم است. به عبارت ديگر هرچه مقدار D + R عاملي بيشتر باشد، آن عامل تعامل بيشتري با ساير عوامل سيستم دارد.

- بردار عمودي (D - R) قدرت تاثيرگذاري هر عامل را نشان مي‌دهد. بطور کلي اگر D - R مثبت باشد، متغير يک متغير علي محسوب مي‌شود و اگر منفي باشد، معلول محسوب مي‌شود. 

- در نهايت يک دستگاه مختصات دکارتي ترسيم مي‌شود. در اين دستگاه محور طولي مقادير D + R و محور عرضي براساس D - R مي‌باشد. موقعيت هر عامل با نقطه‌اي به مختصات (D + R, D - R) در دستگاه معين مي‌شود. به اين ترتيب يک نمودار گرافيکي نيز بدست خواهد آمد.

5- محاسبه آستانه روابط

جهت تعيين نقشه روابط شبکه (NRM) بايد ارزش آستانه محاسبه شود. با اين روش مي‌توان از روابط جزئي صرف‌نظر کرده و شبکه روابط قابل اعتنا را ترسيم کرد. نها روابطي که مقادير آنها در ماتريس T از مقدار آستانه بزرگتر باشد در NRM نمايش داده خواهد شد. (Tzeng et al., 2007) براي  محاسبه مقدار آستانه روابط کافي است تا ميانگين مقادير ماتريس T محاسبه شود. بعد از آنکه شدت آستانه تعيين شد، تمامي مقادير ماتريس T که کوچکتر از آستانه باشد صفر شده يعني آن رابطه علي در نظر گرفته نمي‌شود.

منبع :

http://www.parsmodir.com

جهت اطلاعات بیشتر و حل مثال به کتاب : تصميم گيري گروهي و نظريه بازي ها با نگرش تحقيق در عمليات، تصميمات گروهي و چندشاخصه، پديدآورنده: محمدجواد اصغرپور،ناشر: دانشگاه تهران ، مراجعه کنید.

مقالات لاتین DEMATEL :

جهت آشنایی با این تکنیک مقالات لاتین رو از اینجا دانلود کنید

نظرات شما عزیزان:

رها کیمیایی

ساعت21:11---12 خرداد 1394

[وب سایت] - [ایمیل]

سلام میشه محاسبه ماتريس ارتباط کامل رو توضیح بدین

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: